Zakład Teorii Polityki

Pracownicy Zakładu:
- dr hab. Magdalena Mikołajczyk – kierownik
- dr hab. Piotr Łukomski
- dr Dorota Drałus
- dr Tomasz Krawczyk
- dr Paweł Nowakowski
- dr Monika Wichłacz
- dr Mateusz Zieliński
Historia:
Historia Zakładu Teorii Polityki, tocząc się po tożsamych torach jak historia Instytutu Politologii, sięga lat 70. XX wieku (w 1974 r. powstał Zakład Historii i Teorii Polityki, w 1978 przekształcono go w Zakład Teorii i Socjologii Polityki). Zainteresowania członków Zakładu zawsze pozostawały w polu badawczym wyznaczanym przez dyscyplinę i subdyscypliny tworzące dla niej hermeneutyczne podłoże: teorię polityki, filozofię społeczną, socjologię polityki, metodologię nauk politycznych itp. Zakładem kierowali kolejno profesorowie Marian Surmaczyński, Andrzej Jabłoński, Andrzej Czajowski, Leszek Sobkowiak. W publikacyjnym dorobku Zakładu znajdują się autorskie monografie i artykuły poświęcone teoriom politologicznym, władzy politycznej, podmiotowości i działaniom politycznym, konfliktowi i zmianie politycznej, procesom decyzyjnym, kulturze politycznej i in. Przedstawiciele środowiska wrocławskiej teorii polityki dali się także poznać jako animatorzy przedsięwzięć systematyzujących siatkę pojęć właściwych dyscyplinie (Studia z teorii polityki), adaptujący na grunt polski koncepcje autorów zagranicznych (prace badawcze i translatorskie) oraz jako organizatorzy konferencji lub paneli dyskusyjnych poświęconych zagadnieniom teoretycznym.
Badania i rozwój naukowy:
Pracownicy Zakładu realizują badania w obszarach takich jak:
- Teoria polityki
- Socjologia polityki
- Filozofia społeczna
- Metodologia nauk o polityce
Koncentrując uwagę zwłaszcza na zagadnieniach takich jak:
- Modele eksplanacji zjawisk politycznych
- Teoria działania politycznego; działania podmiotów jednostkowych i kolektywnych
- Myślenie polityczne
- Idee polityczne, ich egzemplifikacje (m. in. kosmopolityzm, libertarianizm, feminizm, populizm rynkowy), wartości i normy życia politycznego
- Teorie demokracji i procesy dekonsolidacji demokracji
- Teoria reprezentacji; kwestie partycypacji i deliberacji
- Relacje polityczne i mechanizmy międzygrupowej komunikacji
- Mechanizmy zmiany społecznej i politycznej, w tym kwestie dynamiki ruchów społecznych
- Zagadnienia polityczności i konfliktu politycznego
- Polityka pozainstytucjonalna, kontrhegemonie i opozycja polityczna
- Kultura polityczna
- Paradygmat kognitywistyczny w naukach społecznych
- Sztuczna inteligencja jako przedmiot badań filozofii politycznej (włącznie z etyką)
- Badania dyskursu politycznego (włącznie z wizualnym)
Realizowane projekty:
Unveiling Emotional Dimensions of Politics to Foster European Democracy (ENCODE), Program Ramowy Unii Europejskiej Horyzont Europa, Komisja Europejska (kierownik projektu z ramienia Uniwersytetu Wrocławskiego: dr Paweł Nowakowski, członkostwo w zespole: dr Mateusz Zieliński)
Young Dialogue and Change Maker – budujemy dialog wokół wyzwań klimatycznych; projekt międzynarodowy współfinansowany ze środków Funduszy norweskich i EOG, realizowany w partnerstwie – lider projektu: Fundacja Forum Inicjatyw Społecznych, Partnerzy: Norwegian Institute for Nature Research, Gmina Polkowice, Uniwersytet Wrocławski (dr Monika Wichłacz)
Badanie chwiejności wewnątrzparlamentarnej w wybranych państwach Europy. Perspektywa krytycznej analizy systemowej, NCN, OPUS (dr Mateusz Zieliński)
Polityczność antropocenu, Program Rozwoju Nowych Zespołów Naukowych na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego (dr Mateusz Zieliński – członkostwo w zespole)
Rezonans, rezyliencja, rekonfiguracja. Strategie ruchów społecznych w Polsce po 2015 r. Program Rozwoju Nowych Zespołów Naukowych na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego (dr hab. Magdalena Mikołajczyk – członkostwo w zespole)
Upowszechnianie mediacji jako alternatywy rozwiązywania konfliktów w środowisku szkolnym gmin Powiatu Wrocławskiego, projekt TEO (dr Monika Wichłacz)
Regiony i ich samorządy. Tradycja, rola, reprezentacja mieszkańców, program Nauka dla Społeczeństwa, TEO (dr hab. Magdalena Mikołajczyk – członkostwo w zespole)
Dydaktyka:
Członkowie Zakładu prowadzą zajęcia na kierunkach realizowanych w Instytucie Politologii oraz zleconych przez inne Instytuty na I i II stopniu studiów oraz w Szkole Doktorskiej i na studiach podyplomowych. Są to między innymi kursy propedeutyczne lub z nauk pomocniczych (podstawy nauki o polityce, społeczeństwo i polityka, socjologia, psychologia społeczna i in.); kursy kierunkowe dla Politologii związane z prowadzonymi przez Zakład badaniami (teoria polityki, mechanizmy zmiany społecznej, konflikty społeczne, filozofia społeczna, problemy metodologiczne, dotyczące procesów decyzyjnych lub prognozowania), ponadto kursy poświęcone komunikowaniu społecznemu, socjotechnice, mediacjom i negocjacjom, etyce odniesionej do różnych dziedzin ludzkich aktywności). Wiele wymienionych kursów i pakietów znalazło miejsce także w programach innych kierunków studiów np. Zarządzania Projektami Społecznymi.